In zijn installatierede als burgemeester van Amsterdam op 7 juli 2010 introduceerde Eberhard van der Laan het motto Amsterdam verantwoordelijke hoofdstad. Dit voornemen leidde in 2014 tot het vormen van een stedenband tussen Amsterdam en de drie Nederlandse gemeenten die het sterkst te lijden hadden onder de bevolkingskrimp. Amsterdam wilde haar verantwoordelijkheid nemen door expertise en contacten beschikbaar te stellen om in te zetten in deze drie krimpgemeentes Delfzijl, Heerlen en Sluis. De samenwerking zou in ieder geval duren tot 2018.

In de gemeente Sluis is in 2014 onder andere het project “Schrijvers in Sluis” gestart. De start van het project werd ondersteund door: BNG, Cultuurfonds Stimuleringsfonds, Rabobank West Zeeuws-Vlaanderen, Cultuurfonds Zeeland, Stichting Burgerlijke Godshuizen Sluis, Nederlandse Taalunie, ANV-fonds, Stichting Johan Hendrik van Dale, provincie Zeeland en de gemeente Sluis.

Het project “Schrijvers in Sluis” had als startpunt dat Sluis door Johan Hendrik van Dale iets met taal heeft. De ambitie was door vernieuwende grensoverschrijdende culturele activiteiten de verschillende componenten van Sluis en de grensregio te verbinden met kansen in het hier en nu. Die ambitie was en is uit te groeien tot een grensoverschrijdende culturele broed- en belevingsplaats voor de Nederlandse taal en literatuur.

Een tekst uit de begintijd van het project “Schrijvers in Sluis” omschrijft bovenstaande als volgt.

“De komende jaren zullen diverse schrijvers, taalkundigen en dichters uit Nederland en Vlaanderen in de gemeente Sluis verblijven. Door de ruimte voor rust en zeeën van tijd vinden zij in West Zeeuws-Vlaanderen volop inspiratie om te werken. Daarnaast verbinden zij zich met Sluis en delen hun ervaringen met het publiek. Het project werkt grensoverschrijdend met buurtgemeenten aan beide kanten van de grens.

Als grensregio beschikt Sluis over een aantal componenten waardoor het veel te bieden heeft als culturele broed- en belevingsplaats voor de Nederlandse taal en literatuur. Zo is er een rijke historie en historische figuren die diep verbonden zijn met Nederland en België/Vlaanderen en al helemaal met de Nederlandse taal en literatuur. Daarnaast beschikt Sluis over een infrastructuur die uniek is zoals het Belfort in Sluis waar het nieuwe taalcentrum in is gevestigd. Een ander voorbeeld is het middeleeuwse stadje Damme in Vlaanderen, het eerste boekendorp met een wekelijkse boekenmarkt. De geografische grens tussen Nederland en Vlaanderen is hier tastbaar en zowel de verschillen als de overeenkomsten kunnen hier worden beleefd.

Sluis is tevens de plek waar de “Dikke van Dale” zijn oorsprong vindt. Johan Hendrik van Dale werd in 1828 geboren in Sluis. Hij was er hoofdonderwijzer, archivaris en woordenboekenmaker. Hij schreef in Sluis zijn eerste versie van het Groot Woordenboek der Nederlandse Taal dat gereed was in 1872, het jaar waarin hij ook stierf. Het nieuwe interactieve taalcentrum in Sluis besteedt ruim aandacht aan Van Dale. Het is ingericht in samenwerking met uitgeverij Van Dale (Utrecht/Antwerpen). Het museum is ook “huis van de Nederlandse taal” met aandacht voor taalkunde, historie en dialecten.”

Het is inmiddels 2024 en het project “Schrijvers in Sluis” is al 10 jaar springlevend. Dat leek de Stichting Johan Hendrik van Dale een goede aanleiding voor het uitgeven van dit jubileumboek Grenzeloos èn voor het uitspreken van een hartelijk dank aan de partners die ons al 10 jaar ondersteunen.