Kamiel Deinum

februari 2025

Kamiel Deinum (1970) studeerde Sociale Geografie aan de Universiteit van Groningen en de University of Ulster (Noord-Ierland). Daarnaast heeft hij het Cambridge First Certificate in English behaald aan de Queens University in Belfast. Zijn grote passies zijn reizen en schrijven. Die twee komen samen in zijn werk als reisschrijver.
Zijn verhalen gaan over minder bekende bestemmingen waar hij de lezer graag mee heen neemt. Kamiel publiceert in diverse tijdschriften en op zijn eigen website.
In het schrijvershuis werkt hij aan een verhaal over het beleg van Sluis in de Tachtigjarige Oorlog en de belangrijke rol die Sluis als vestingstad heeft gespeeld in onze vaderlandse geschiedenis

Website www.kamieldeinum.nl

Bijdrage Kamiel Deinum Schrijvershuis

Het zonlicht dat door het raam naar binnen schijnt, doet pijn aan zijn ogen. Zijn mond is droog en zijn tong zo rauw, dat hij snel een paar flinke slokken water neemt uit de kan die naast zijn bed staat. Het water smaakt niet echt lekker en hij weet dat het vol met bacteriën zit, maar alleen de gedachte al om het te mengen met bier, wat hij dagelijks doet om het drinkbaar te maken, maakt hem misselijk. Als hij eenmaal rechtop in bed zit, voelt hij zijn hoofd bonken. Het is lang geleden dat Jantje zo’n gezellige avond heeft gehad. Met zijn vrienden heeft hij zich de avond ervoor dan ook flink laten gaan op de kermis. Tegen twaalf uur had hij zo veel bier op, dat hij besloot om voor één keer zijn plicht te verzuimen en deze nacht niet de klok in de Belforttoren op te winden. Het is zijn taak om dat elke nacht te doen, zodat op elk heel uur de klok luidt. Gisteren was hij daar niet meer toe in staat en had hij laat op de avond zijn zoon gevraagd om dat voor hem te doen. 
Het is nu echt tijd om op te staan. Jantje sloft naar beneden. Zijn zoon zit aan de ontbijttafel. Hij ziet er belabberd uit. Zo te zien heeft hij ook een korte nacht gehad. Het duurt niet lang voordat Jantje junior over de brug komt. “Papa, ik heb gisteren de klok voor je opgewonden, maar hij heeft niet geslagen. Ik weet niet wat er aan de hand is”. Waarschijnlijk is deze te strak aangedraaid denkt Jantje, maar zich bewust van zijn eigen fout, kan hij hier natuurlijk niet kwaad om worden. “Geeft niets. De stad kan best een nachtje zonder” antwoordt hij, ondertussen proberend zo nonchalant mogelijk over te komen. In werkelijkheid schieten er allerlei scenario’s door zijn hoofd. Wat zal er met mij gebeuren? Zullen ze me in de cel gooien voor dronkenschap? Of nog erger, krijg ik stokslagen? Wat Jantje op dat moment nog niet weet, is dat hij door niets te doen en zijn roes uit te slapen, de stad heeft gered. Jantje is de held van Sluis. 

Twee jaar eerder, in 1604, was Sluis na een jarenlange bezetting door de Spanjaarden, weer in handen gekomen van de Republiek. De Spanjaarden waren er echter op gebrand om Sluis weer terug te veroveren en in 1606 stonden ze weer voor de poorten van de stad. Als afleidingsmanoeuvre zou er een aanval op de Zuidpoort komen. Als de soldaten van Sluis hun aandacht daarop gingen richten, zou de echte grootscheepse aanval via de Oostpoort zijn. Het teken om aan te vallen, was het slaan van de klok op een bepaald uur. Maar de klok sloeg niet. De Spanjaarden raakten in verwarring. Zouden ze zijn verraden? Stond er een grote legermacht aan de andere kant van de poort klaar?  De Oostpoort werd nog wel opgeblazen, maar de doorgang was te smal en na de eerste verliezen trokken de Spanjaarden zich heel snel terug. Sluis was gered. 

Het verhaal van Jantje is waarschijnlijk nooit gebeurd en een verzinsel op het houten mannetje ‘Jantje van Sluis’ die bovenin de Belforttoren staat. In werkelijkheid waren de klokken tijdens de beruchte aanval in 1606 gewoon kapot. Dat neemt niet weg dat een legende natuurlijk veel leuker is dan een alledaags verhaal over een kapotte klok.
Jantje van Sluis staat er nog steeds en doet uitstekend zijn werk. Er is ook een biertje naar hem vernoemd, dat overal in Sluis te koop is. Het is niet erg hiervan een paar teveel te nemen. Wie weet ontstaat er dan een nieuwe held van Sluis?

Ik sta op de vestingwallen bij de Oostpoort. Dit is dus de plek waar het gebeurde.
Ik tuur naar het landschap en probeer me voor te stellen dat hier ruim vierhonderd jaar geleden een Spaans leger klaar stond om Sluis aan te vallen. Zoals we inmiddels weten kwamen ze de vesting niet binnen. De Oostpoort is nog duidelijk aanwezig. Deze grenst nu aan de voetbalvelden van de plaatselijke SV Sluis. De jeugd die hier speelt heeft waarschijnlijk geen idee wat voor historische plek dat poortje naast de reclameborden is.

Het vervolg van het verhaal is hier te lezen. 

Fotografie: © Oscar van Beest 2025